به کودک یاد دهیم که چگونه پاسخ سؤالاتش را به دست آورد

پدر و مادر، اولین مرجع اطلاعاتی فرزندان هستند. آن‌ها اولین سؤالی که به ذهن‌شان می‌رسد،‌ را از پدر و مادر می‌پرسند. والدین باید به سؤالات فرزندان خود، به درستی و با حوصله جواب دهند. در این میان سؤالات دینی و قرآنی از اهمیت بیش‌تری برخوردارند. چراکه اگر به این سؤالات پاسخ درستی داده نشود، موجب زدگی کودک از دین و قرآن می‌شود. وظیفه دیگر پدر و مادر این است که کودکان را برای به دست آوردن پاسخ سؤالات‌شان مستقل بار آورند. برای این کار می‌توانید منابع قرآنی را به آن‌ها معرفی کنید و راه‌های استفاده از آن را به آنان بیاموزید. وقتی سن کودکان بالا می‌رود، نوع سؤال کردن آن‌ها نیز تغییر می‌کند و دیگر با جواب‌های ما قانع نمی‌شوند. معرفی منابع جدید اهمیت بیش‌تری پیدا می‌کند. در این‌گونه سؤالات دانستن پاسخ برای پدر و مادر اهمیت زیادی ندارد، بلکه اگر همین قدر بدانند پاسخ را کجا می‌توان پیدا کرد، کافی است.
در خانه‌ها باید یک دائره‌المعارف فرهنگ واژگان وجود داشته باشد. برای سؤالات قرآنی نیز یک فرهنگ لغت عربی به فارسی خوب و تعدادی کتاب قرآنی در موضوعات مورد علاقه کودکان (مانند اعجاز علمی یا داستان‌های قرآنی) لازم است.
اگر رایانه دارید، می‌توانید یک نرم‌افزار تهیه کنید که حاوی مجموعه‌ای از منابع تفسیری و قرآنی باشد یا در اینترنت به بسیاری از منابع قرآنی و علمی دست پیدا کنید.
منابع مرجع را در جایی قرار دهید که به راحتی قابل دسترس باشند. برای آموزشِ روشِ استفاده از این منابع به فرزندان خود، لازم نیست وقت زیادی صرف کنید. اگر به صورت علمی به آن‌ها نشان بدهید مفیدتر و معنی‌دارتر است. به مثال زیر توجه کنید:
کودک: بابا، قثاء یعنی چه؟
پدر: بیا معنی آن را پیدا کنیم. اگر معنی یک کلمه را ندانیم آن را در کجا می‌توانیم پیدا کنیم؟
ـ لابد در فرهنگ لغت.
ـ درست است، با چه حرفی شروع می‌شود؟
ـ چرا؟
ـ چون در فرهنگ لغت کلمات به ترتیب حرف اول‌شان مرتب شده‌اند.
ـ حرف اول، ق.
ـ آفرین. حالا از واژه راهنما که در بالای صفحه نوشته می‌شود برای پیدا کردن صفحه‌ای که قثاء در آن نوشته شده است، استفاده می‌کنم. این صفحه با قثّ شروع می‌شود و با قَثَدَ تمام می‌شود. پس فکر می‌کنم قثاء هم باید همین‌جا باشد، بله، همین جاست. می‌خواهی آن را بخوانی؟
ـ قثاء. معنی اول: خیار میوه معروف. معنی دوم: خیار چنبر. فکر می‌کنم آن که در آیه قرآن استفاده شده است، معنی اول است.
بعد از چند تمرین مانند تمرین فوق، بچه‌ها می‌توانند به تنهایی معنی لغاتی را که نمی‌دانند در لغت‌نامه پیدا کنند. بدین ترتیب به جای این‌که به صورت منفعل اطلاعات قرآنی را دریافت کنند، آن را به صورت فعال جست‌وجو کنند.

این مطلب در شماره 12 نسیم وحی نیز به چاپ رسیده است.